🔐 آموزش جامع Safe Mode در میکروتیک | ناجی تنظیمات اشتباه در RouterOS
اگر با روترهای میکروتیک کار کرده باشی، حتماً برات پیش اومده که وسط انجام تنظیمات مهم، با یه اشتباه ساده، کل شبکه از دسترس خارج بشه
اینجاست که قابلیت Safe Mode در میکروتیک مثل یک کمربند ایمنی عمل می‌کنه و جلوی فاجعه رو می‌گیره.
در این مقاله، به‌صورت کامل و کاربردی، با Safe Mode آشنا می‌شیم، از نحوه فعال‌سازی گرفته تا ترفندهای حرفه‌ای و سناریوهای نجات واقعی.
📌 Safe Mode در میکروتیک چیست؟
Safe Mode قابلیتی در میکروتیکه که به شما اجازه می‌ده تغییرات رو در حالت موقتی اعمال کنید.
اگه در طول انجام تغییرات، به هر دلیلی ارتباط شما با روتر قطع بشه (مثلاً اینترنت یا برق بره)، تمامی تغییرات به‌صورت خودکار Undo می‌شن و روتر به حالت قبلی برمی‌گرده.
این یعنی یک راه نجات برای تنظیمات اشتباه!
🧠 چرا Safe Mode انقدر مهمه؟
چون باهاش می‌تونی:
- از قطع شدن کامل دسترسی جلوگیری کنی
- به‌صورت ریموت با خیال راحت تنظیمات حساس انجام بدی
- بدون نیاز به Backup دستی، با اطمینان تست کنی
- جلوی بریک شدن روتر رو بگیری
⚙️ چطور Safe Mode رو فعال کنیم؟
فعال کردن Safe Mode از طریق ترمینال (CLI)
- bash
- Copy
- Edit
- [admin@MikroTik] > safe-mode
با اجرای این دستور، عبارت [Safe Mode] در خط بالای ترمینال ظاهر می‌شه. یعنی حالت ایمن فعاله.
فعال کردن Safe Mode از طریق Winbox
- به روتر لاگین کن
- از منوی بالا، روی آیکون 🛡️ (Safe Mode) کلیک کن
رنگ آیکون تغییر می‌کنه یعنی فعال شده
🧯 چطور از Safe Mode خارج بشیم؟
اگه همه چی اوکی بود و خواستی تغییرات دائمی بشه:
bash
Copy
Edit
[admin@MikroTik] > safe-mode
یا در Winbox دوباره روی آیکون کلیک کن تا خاموش شه.
اگه وسط کار قطع شدی: بعد از ۶۰ ثانیه، سیستم خودش تغییرات رو Undo می‌کنه.
📌 تفاوت Safe Mode با Backup یا Export
| ویژگی | Export | Backup | Safe Mode |
| برگشت خودکار در قطع ارتباط | ✅ بله | ❌ نه | ❌ نه |
| قابل استفاده در ریموت | ✅ بله | ✅ بله | ✅ بله |
| قابل زمان‌بندی | | ✅ بله | ✅ بله |
| ساده و سریع | ✅ خیلی ساده | ❌ نسبی | ❌ نسبی |
🔎 نتیجه: Safe Mode برای زمانی خوبه که ریسک قطعی یا اشتباه بالا باشه، ولی جایگزین کامل Backup یا Export نیست!
📚 سناریوهای واقعی استفاده از Safe Mode
سناریو ۱: تغییر IP آدرس
می‌خوای IP اصلی روتر رو عوض کنی؛ یه اشتباه تو subnet یا gateway باعث قطع کامل ارتباطت می‌شه.
→ اگه Safe Mode فعال باشه، ارتباط که قطع شه، IP به حالت قبلی برمی‌گرده.
سناریو ۲: تنظیم NAT یا Firewall
یه rule فایروال اشتباه می‌تونه کل شبکه رو ببنده.
→ با Safe Mode، اگه rule باعث قطع ارتباط شد، حذف می‌شه.
سناریو ۳: تغییر روتینگ یا مسیردهی
اضافه کردن یه static route اشتباه ممکنه دسترسی رو از بین ببره.
→ Safe Mode اینجا هم نقش بیمه‌نامه رو داره.
🧩 نکات مهم و حرفه‌ای درباره Safe Mode
فقط در همون ترمینالی که فعالش کردی کار می‌کنه (نه تو ترمینال‌های دیگه)
برای کارهای گرافیکی (WebFig) در دسترس نیست
توی اسکریپت‌ها نمی‌تونی از Safe Mode استفاده کنی
حواست باشه اگه Safe Mode فعاله و بعد مرورگرتو ببندی، بعد از قطع ارتباط تغییرات برمی‌گردن
از Safe Mode فقط برای تنظیمات حساس یا بحرانی استفاده کن، نه همیشگی!
🎯 چک‌لیست استفاده از Safe Mode
✅ قبل از هر تغییر حساس → Safe Mode رو فعال کن
✅ بعد از اطمینان از عملکرد صحیح → خاموشش کن
✅ فقط در یک ترمینال باز نگه دار
✅ حتماً با دستور system identity نام دستگاه رو تغییر بده تا اشتباهی نکنید
📈 جمع‌بندی: Safe Mode، دوست وفادار ادمین‌ها!
Safe Mode در میکروتیک یه ابزار ساده اما قدرتمنده.
وقتی بدونش تنظیم بزنی، مثل اینه که بدون کمربند پشت فرمون بشینی.
اگه می‌خوای حرفه‌ای‌تر با روترها کار کنی و جلوی اتفاقات ناگهانی رو بگیری، حتماً از Safe Mode استفاده کن.
❓ سوالات پرتکرار (FAQ)
آیا Safe Mode روی Cloud Hosted Router هم کار می‌کنه؟
بله، اگر از طریق SSH یا Winbox متصل بشی، Safe Mode به همون شکل کار می‌کنه.
اگه بعد از فعال کردن Safe Mode، مرورگر یا لپ‌تاپ خاموش شه چی می‌شه؟
اتصال قطع می‌شه → بعد از ۶۰ ثانیه → تنظیمات به حالت قبل برمی‌گردن.
آیا Safe Mode در روتربردهای قدیمی هم فعاله؟
بله، از نسخه‌های بسیار قدیمی RouterOS هم پشتیبانی می‌کنه.